زن برای مطالبه مهریه خود دو راه دارد. اولی درخواست مهریه به دادگاه خانواده و دومی دادخواست صدور حکم اجرای مهریه به دفتر ازدواج محل وقوع عقد. هدف وصول مهریه موضوعی فنی، تخصصی و دقیق میباشد و توصیه میشود قبل از هرگونه اقدام و پیگیری مهریه خود با یک وکیل متخصص باتجربه درزمینهٔ جهیزیه، خانواده، مصادره اموال و دعاوی حقوقی با یک وکیل مشورت نمایید و بگذارید وکیل به آن رسیدگی کند.
در چه شرایطی میتوان مهریه را دریافت کرد؟
پاسخ حقوقی برای دریافت مهریه این است که زوجه در صورت وجود ملکی به نام مرد و غیر از مستثنیات شرعی برای مطالبه مهریه به اداره ثبتاسناد رسمی مراجعه کند. مال را بابت مهریه توقیف کند و در صورت کمبود مالی زوجه میتواند با تشکیل پرونده مهریه، روند دریافت مهریه خود را از طریق دادگاه ادامه دهد.
پس از صحت عقد نکاح بین زن و مرد در شرع، پرداخت مهریه حق استرداد مرد تلقی میشود. در اغلب موارد زمانی که زن و شوهر در ازدواج خود باهم اختلاف دارند، زن اقدام به گرفتن مهریه میکند و توصیه میشود خانم برای کسب اطلاعات دقیق و صحیح از حقوق خود از یک وکیل مجرب مشاوره حقوقی بگیرد وکلای خانواده دادیستا برای مشاوره و حضور در دادگاهها آماده کمکرسانی هستند.
آیا در دوران عقد میتوان مهریه را مطالبه نمود؟
برخی بهاشتباه معتقدند مواردی مانند عدم تمکین یا ارتباط نامشروع موجب سلب حق مهریه زن میشود، اما اینگونه نیست و هیچ جرمی حتی روابط نامشروع نمیتواند حق مهریه را باطل کند. عدم تمکین از دیگر مواردی است که گاهی تصور میشود حق مهریه زن را نفی میکند، اما اینطور نیست. عدم تمکین تنها مسقط یا فسخ نفقه زن است و هرگونه تمکین اعم از جنسی یا غیر آن موجب فسخ است.
همچنین شرایطی مانند خروج از خانه خانواده نمیتواند مهریه را خراب کند. ازدواج مجدد موجب تضییع حق مهریه زوجه از شوهر سابق نمیشود و در صورت تمایل زوجه به ازدواج مجدد، شوهر سابق او حق مهریه را برای خود محفوظ میدارد.
قانون مهریه برای دختر باکره
در قانون مهریه آمده است که مهریه در زمان عقد متعلق به زن است و زوجه میتواند در زمان عقد از حق مهریه خود استفاده کند. کسانی که این مدت را بگذرانند بهشرط باکره بودن زوجه، نصف مهریه را میبرند. در غیر این صورت، تمام مهریه را مالک است و میتواند دادخواست مهریه را به دادگاه ارائه کند؛ بهعبارتدیگر، مهریه دختر باکره نصف مهریه زن غیر باکره است.
مطالبه مهریه بعد از طلاق توافقی در دوران عقد
درصورتیکه در طلاق برای مهریه چک یا سفته اخذشده باشد، بدیهی است زوجه میتواند در صورت عدم پرداخت به مدارک مذکور، از طریق دادگاه دعوی کند و در صورت قطعی بودن حکم، مال ممکن است مصادره شده است.
اما در صورت عدم حصول سند تجارت مهریه و عدم پرداخت مهریه توسط زوج در موعد مقرر، زوجه میتواند با طرح دعوی، مهریه را در دادگاه مطالبه کند. لازم به ذکر است که ازدواج مجدد زوجه به دنبال طلاق مانع از اخذ مهریه قبلی نمیشود. درصورتیکه دفتر طلاق قبوض را صادر کند و مرد آن را نپردازد، توسط دادگاه صادر میشود.
توافق زوجین ملاک دادگاه خانواده در طلاق توافقی است. در این رابطه زوجینی که تقاضای طلاق میکنند میتوانند هر نوع توافقی در مورد مهریه داشته باشند. بخشیدن مهریه در مقابل طلاق یا پرداخت کامل مهریه یا پرداخت اقساط مهریه از نمونه های این توافق است. طلاق توافقی به این صورت است که بخشی از آن یا حتی مهریه بهصورت چک یا ماهانه پرداخت شود. در این بخش محدودیتی وجود ندارد و همانطور که قبلاً گفته شد آنچه برای دادگاه مهم است رضایت زن و شوهر است.
جنبههای مهم متعدد در مورد مهریه در طلاق توافقی
- اگر مقداری از مهریه تا بعد از طلاق به تأخیر بیفتد، ازدواج مجدد زوجه مانع از اخذ مهریه قبلی نمیشود.
- در صورت عدم پرداخت مهریه ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن ضمانت اجرا دارد. درنتیجه در صورت عدم پرداخت اقساط مهریه ۱۱۰ سکه حتی پس از طلاق توافقی، زوجه حق طرح دعوی دارد.
- پس از طلاق قبولی، زن میتواند بهشرط عدم پرداخت اقساط مهریه از سوی زوج، طلاق زوج را ممنوع کند.
- در بیشتر موارد، دادگاه اصلاح اقساط پولی موردتوافق طرفین را نمیپذیرد.
- پس از صدور حکم طلاق توافقی، زن و شوهر متقاضی طلاق ممکن است توافق کنند که دفتر طلاق برای اقساط مهریه قبض قسط صادر کند. عدم پرداخت قبوض چند قسطی موجب از بین رفتن باقیمانده مهریه میشود.
- امکان جلب همسر سابق به دلیل نپرداختن اقساط مهریه بالای ۱۱۰ سکه وجود ندارد حتی اگر توافق کرده باشند. در صورت نپرداختن زوجه میتواند اموال او را توقیف کند و یا اگر کارمند باشد یکچهارم یا یکسوم حقوق را توقیف نماید.
در چه صورت نمیتوان مهریه را دریافت کرد؟
تنها در مورد مهریه، زن باید توانایی مالی شوهر خود را برای پرداخت مهریه نشان دهد و این به مرد حق طلاق بدون مهریه را نمیدهد. در مورد مهریه عندالمطالبه با مطالبه زن درصورتیکه مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد میتواند دادخواست تخفیف مهریه را به دادگاه تقدیم و مطالبه مهریه کند. در این صورت مهریه با قبول تقصیر زوج پرداخت میشود.
درصورتیکه زن باکره باشد، نمیتواند در دوران زندگی مشترک و قبل از طلاق، تمام مهریه را مطالبه کند، طبق ماده 1092 قانون مدنی: «اگر شوهر قبل از دخول، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهر خواهد بود. اگر شوهر بیش از نصف مهریه را قبلاً داده باشد، حق دارد مازاد نصف را مثلاً بهصورت غیر نقدی یا به قیمت استرداد کند». درنتیجه در صورت طلاق، زن باکره مستحق نصف مهریه است. انجام مسئولیت قانونی مرد در زندگی مشترک و بعد از عقد نکاح توسط زن با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی امکانپذیر است.
ضرورت حکم توقیف برای گرفتن اموال همسر
برای گرفتن مهریه سند رسمی ابتدا باید به ثبتاحوال مراجعه کرد. در صورت نبود وجه بر اساس بخشنامههای قضایی و ماده 113 قانون برنامه سوم توسعه میتوان به دادگاه مراجعه کرد.
برای استعلام اموال همسر میتوان از 3 روش زیر اقدام نمود:
- اداره ثبت احوال کشور
- بانک مرکزی
- پلیس راهور
تقاضای صدور اجرائیه برای شروع اولیه باید به دفتر ازدواج سردفتر انجام شود. به دلیل طولانی بودن مراحل ثبتاحوال، امکان نقل و انتقال ملک موردنظر برای توقیف در فاصله زمانی صدور و ابلاغ اجرائیه تا زمان ضبط وجود دارد. اما آشنایی کامل با جوانب قانونی امری حیاتی است.
اگرچه مطالبه مهریه حق است اما مصادره اموال شوهر در عمل و عرف اساس زندگی شما را سست میکند. بنابراین با آگاهی از عواقب آن استفاده از این حق را انتخاب کنید.
همانطور که میدانیم در ازدواج دائم و موقت چه با سند رسمی و چه عادی میتوان مهریه را از زوجه مطالبه کرد؛ اما مهریه را خواه عندالمطالبه میتوان از زوجه مطالبه کرد. فقط در مهریه عندالمطالبه باید توان مالی شوهر تأمین شود. برای پرداخت مهریه مال را بهعنوان دلیل ارائه کنید.
قانون به زوجه یا وکیل وی اجازه میدهد قبل از ابلاغ همراه با دادخواست مطالبه مهریه یا قبل از دادخواست اصلی با تقدیم دادخواست وصول مطالبه از طریق دفاتر خدمات قضایی تقاضای توقیف اموال مهریه را بهصورت اجرائیه بنمایند؛ بهعبارتدیگر، زن میتواند بهمنظور جلوگیری از انتقال مال زوج، بلافاصله اموال زوج (منقول و غیرمنقول) را تا میزان مهریه موردتقاضا ضبط و سپس به زوج (شوهر) اعلام کند. اگر شوهر دارای مال باشد، کل مهریه و تصرف در اموال صرفنظر از میزان آن قابل عمل برای مهریه خواهد بود.
چنانچه فرد دارای اموال کافی برای پرداخت مهریه نباشد، درخواست مطالبه مهریه در قالب دادخواست به دادگاه خانواده ارسال میشود. سپس حکم و حبس برای وی صدر خواهد شد.
چگونه میتوان برای مطالبه مهریه اموال را توقیف کرد؟
اگر قصد توقیف اموال را دارید، مطمئن شوید که جزء مستثنیات بدهی نباشد، زیرا در این صورت حتی پس از توقیف، باوجود اعتراض شوهر، مال مذکور از توقیف خارج میشود. محرومیتهای مذهبی شامل حیثیت و ابزار کار میشود.
مهمترین قسمت کار بعد از تقدیم دادخواست مهریه این است که منتظر پیامک دادگاه برای مراجعه به شعبه نباشید. باید سایت ایران دادگستری را بهصورت مکرر و سریع چک کنید تا ببینید به کدام شعبه مراجعه شده است. بعد از آن میتوانید در اولین فرصت اقدام کنید. در اسرع وقت به شعبه مراجعه و لیست اموال را جهت ضبط به قاضی شعبه تحویل دهید.
موسسه حقوقی و داوری دادیستا یکی از برترین موسسات داخلی ایران است. این موسسه در تمامی حوزه های قضایی اعم از حقوقی، کیفری، خانواده و غیره با وکلای باتجربه و متخصصی همکاری میکند. چنانچه در جهت مطالبه مهریه و حق و حقوق خود به مشکل خورده اید، میتوانید با وکلای این موسسه حقوقی ارتباط گرفته و یا حتی سوالات خود را به صورت آنلاین بپرسید.