امروز قصد داریم به موضوع شرایط و موارد صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری بپردازیم. البته باید بدانید دیوان عدالت اداری چیست ؟ در ابتدا با تعریف و ماهیت دستور موقت سپس با شرایط و مواردی که این دستور صادر میگردد، آشنا میشویم. برای آگاهی و شناخت از تمام ابعاد و زوایای دستور موقت با ما همراه شوید تا این موضوع را برای شما شرح بدهیم.
تعریف دستور موقت
گاهی ممکن است موضوعی که برای شکایت به دیوان عدالت اداری مطرح میشود، پیچیدگیها و ابعاد مختلفی داشته باشد و رسیدگی به آن در امر کوتاهی میسر نباشد. همچنین ممکن است احکام صادرشده مورد شکایت یا مورد اعتراض واقع شوند و نیاز به تجدیدنظر باشد.
اگر حقوق شخص ذینفع شکایت در معرض خطر قرار بگیرد، به شکلی که ضرری به او وارد شود که قابلیت جبران نداشته باشد، میتواند درخواست صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری را بدهد. ماده 316 قانون آیین دادرسی مدنی موضوع دستور موقت را توقیف مال، الزام به انجام عمل یا خودداری از انجام عملی معرفی کرده است.
تفاوت دستور موقت دادگاه حقوقی و دستور موقت دیوان عدالت اداری
- درخواست صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری قبل از شکایت میسر نیست؛ اما در دادگاه حقوقی قبل از تقدیم دادخواست میتوان تقاضای صدور دستور موقت کرد.
- برای صدور دستور موقت در دادگاههای حقوقی باید هزینه دادرسی معادل هزینه دادرسی دعاوی غیرمالی پرداخت شود؛ اما در دیوان عدالت اداری اینگونه نیست.
- تودیع خسارت احتمالی از شرایط صدور دستور موقت در دادگاه حقوقی است؛ اما تودیع زیان احتمالی ناشی از اقدامات دستور موقت در دیوان عدالت اداری ضروری نخواهد بود.
چگونگی درخواست صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری
موضوع بعدی در خصوص پیگیری شکایت دیوان عدالت اداری این است که اگر شخص شاکی در کنار شکایتی که مطرح کرده است ادعا کند که حکم قطعی، اقدامات ثالث یا تجدیدنظرخواهی در مورد موضوع شکایت موجب بروز ضررهایی میشود که جبران آن میسر نیست، میتواند از شعبه رسیدگیکننده دیوان درخواست صدور دستور موقت کند. درخواست دستور موقت باید تا قبل از ختم دادرسی و صدور حکم قطعی انجام پذیرد وگرنه قابلقبول و استماع نخواهد بود.
صلاحیت دیوان عدالت اداری
- رسیدگی به شکایات اشخاص حقیقی و حقوقی از مصوبات و آییننامههای سازمانهای دولتی، شهرداریها و مؤسسات عمومی غیردولتی به جهت عدم تطابق با شرع، قانون و اصول همچنین عدم صلاحیت سازمان مربوطه در آن حوزه
- رسيدگي به اعتراضات از آرا هیئتها و کمیسیونهای رسیدگی به تخلفات؛ مانند کمیسیون ماده 100 و یا هیئت رسیدگی و حل اختلاف کارگر و کارفرما یا کمیسیونهای تأمین اجتماعی
- رسیدگی به شکایات و اعتراضات قضات، کارکنان و مشمولان قانون جامع مدیریت خدمات کشوری
- رسیدگی به شکایات و اعتراضات از تصميمات و اقدامات سازمانهای دولتی، شهرداریها، نهادهای انقلابی و مؤسسات عمومی غیردولتی و کارمندان آنان
شعبه صالح رسیدگیکننده به درخواست صدور دستور موقت
در این شعبه به تمامی درخواستهای دستور موقت شعبات دیوان عدالت اداری رسیدگی میکنند. شخص درخواستکننده باید درخواست صدور دستور موقت خود در مورد شکایت را به شعبه تحویل دهد. اما در مورد شکایت باید گفت بسته به موضوع آن، شعبات یا هیئت عمومی دیوان مرجع رسیدگیکننده هستند. در ادامه به شکایتهایی میپردازیم که در هیئت عمومی رسیدگی میشود و در مورد دستور موقت در آنها مطالبی را بیان میکنیم.
آیا دستور موقت تأثیری بر اصل شکایت دارد؟
دستور موقت تأثیری بر اصل موضوع شکایت ندارد و موضوعی مستقل از آن محسوب میشود؛ اما این استقلال و بیتأثیری یکطرفه است. در صورت رد شکایت یا رسیدن به نتیجهای که خلاف دستور موقت باشد، دستور موقت از بین خواهد رفت و حکمی که قطعی شده است، جاری و حاکم میشود. هرگونه ادعایی خلاف آن پذیرفتنی نیست.
دستور موقت درصورتی که موضوع شکایت ابطال مصوبات باشد!
هرگاه موضوع شکایت ابطال مصوبات و آییننامهها باشد و شخص در کنار آن درخواست صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری داشته باشد، ابتدا شکایت به یکی از شعبات دیوان ارسال میشود. شعبه باید با بررسی شرایط اقدام به صدور دستور موقت کند. بعد از آن، موضوع ابطال مصوبات در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری در خارج از نوبت رسیدگی میشود.
الزام سازمانها به اجرای دستور موقت
با توجه ماده 39 قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری تمامی سازمانها، ادارات و مأموران طرف شکایت که دستور موقت بهمنظور آنان صادر شده است، تماماً باید اقدامات مربوط به دستور موقت را انجام داده و از آن تبعیت کنند. در صورت عدم انجام و تبعیت از دستور موقت، شعبه رسیدگیکننده دیوان عدالت اداری فرد خاطی را از 6 ماه تا 1 سال از خدمت انفصال میکند. همچنین شخص انفصال شده باید جبران خسارتهای احتمالی هم به جا آورد.
نتیجهگیری
در این مقاله به شرایط و موارد صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری پرداختیم. بهعنوان جمعبندی میتوان گفت دستور موقت در مواقعی صادر میشود که انجام یا عدم انجام اموری موجب زیان غیرقابلجبران به شاکی شود. دستور موقت فوری و بدون تشریفات خاص و مرجع صالح برای صدور آن دادگاهی است که به اصل شکایت رسیدگی میکند. درخواست صدور دستور موقت باید قبل از اعلام ختم رسیدگی باشد.
لازم به ذکر است که ارجاع شکایت به دیوان عدالت اداری توسط وکلا اثربخشی بیشتری خواهد داشت. چرا که وکلا از قوانین مختلف مطلع بوده و به صورت تخصصی پرونده شما را بررسی میکنند. در این راستا وکلای موسسه حقوقی دادیستا همراه شما عزیزان میباشند.