در دنیای حاضر یکی از جرائم موجود در جامعه جرائم اقتصادی است که در برخی از بانک‌ها و مؤسسات مالی انجام می‌شود. تخلفات بانکی می‌تواند در ارتباط مستقیم با مشتری و افراد بوده و یا بدون ارتباط با آنها صورت گیرد. آیا شکایت از بانک در صورت بروز جرائم پولی امکان‌پذیر است؟ آیا رسیدگی به تخلفات بانکی انجام می‌شود؟ درصورتی‌که متوجه شویم بانک تخلفی انجام داده است، آیا می‌توان از آن شکایت کرد؟ اگر پاسخ این سؤالات برای شما مهم است، با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
منظور از تخلفات بانکی چیست؟
همان‌طور که از نام این جرائم پیدا است، این جرم‌ها به‌صورت مستقیم با پول در ارتباط هستند. ازآنجاکه این جرائم مربوط به جامعه و عموم افراد است، قانون در مقابل آنها بسیار سخت‌گیری خواهد کرد. اگر تخلف فرد کلان بوده و آسیب جدی به منفعت عمومی وارد شود، فرد مفسد فی‌الارض معرفی‌شده و تحت اشد مجازات قرار خواهد گرفت.
انواع جرائم اقتصادی کدام اند؟
جرائم اقتصادی دارای انواع مختلف است که ممکن است شما از آنها اطلاع دقیقی نداشته باشید. ازاین‌رو اگر می‌دانید که در یک قرارداد مورد سو استفاده مالی قرارگرفته‌اید، بهتر است برای مطالبه حقوق خود به دنبال بهره‌گیری از وکیل بانکی برای شکایت از بانک باشید. وکلای بانکی دارای اطلاعات بیشتری حتی از وکلای دیگر هستند و احتمال وصول مطالبات شما با کمک آنها بیشتر است.
به این نکته توجه داشته باشید که برخی از جرائم اقتصادی به پولشویی و ایجاد اخلال در نظام بانکی کشور و برخی دیگر به جرائم پولی و بانکی تقسیم‌بندی می‌شوند. تخلفات بانکی را از سویی می‌توان به دودسته زیر تقسیم‌بندی کرد:
- فعالیت‌های اقتصادی که به‌طور اساسی غیرقانونی هستند؛ مانند قمار و شرط‌بندی
- جرم‌هایی که بعد از تأسیس قانونی شرکت‌ها برای تحمیل سود بیشتر انجام می‌شوند؛ مانند عدم پرداخت دستمزدها، نقض قوانین تجاری و غیره
پولشویی
پولشویی به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که باعث فریب و گول خوردن مأموران در هنگام انجام‌وظیفه شود. درواقع افراد مجرم کارهای فریبنده‌ای برای مشروع نشان دادن سود پولی خود ارائه می‌کنند. در اکثر اوقات جرائم پولشویی را توسط افرادی به انجام می‌رسانند که در ارتکاب جرم‌های اولیه نقشی نداشته و یا از آن بی‌اطلاع هستند.
ربا و بهره
یکی دیگر از تخلفات بانکی، دریافت ربا و بهره است. ربا و بهره موجب اخلال در نظام اقتصادی شده و یک جرم علیه سیاست‌های اقتصادی کشور به شمار می‌رود؛ زیرا ربا گیرنده مبالغی را به‌صورت مجرمانه و بدون هیچ فعالیت اقتصادی و تجاری دریافت خواهد کرد.
جعل اسکناس یا اسناد بانکی
از دیگر تخلفات اقتصادی که جنبه عمومی دارد، جعل اسکناس و اسناد بانکی است. این جرائم اخلال در نظام پولی و مالی کشور به شمار رفته و با توجه به میزان و حجم آن دارای مجازاتی سخت است.
رایج‌ترین دعاوی بانکی در ارتباط با مشتری
همان‌طور که در بالا نیز اشاره شد، برخی از جرائم مالی مانند پولشویی به‌صورت عمومی انجام‌شده و برخی دیگر در ارتباط مستقیم با افراد است. برای جلوگیری از بروز این مشکلات و مقابله با تخلفات بانکی، بهتر است هنگام اخذ قرارداد به‌تمامی بندهای آن دقت کرده و یا از وکیل بانکی کمک بگیرید. ازجمله رایج‌ترین مشکلات مالی که ممکن است افراد با بانک‌ها مواجه شوند، موارد زیر است:
شکایت از بانک برای ارائه مفاصای وام
اگر در روند بازپرداخت وام، وام‌گیرنده مدعی باشد که از طرف بانک در محاسبه سود اشتباهی رخ‌داده و بانک حاضر به ارائه مستندات و اسناد نباشد، فرد می‌تواند از بانک جهت ارائه مفاصای وام شکایت کند.
شکایت به دلیل عدم فک رهن
در بسیاری از موارد بانک به‌عنوان ضمانت اخذ وام، یک ملک را در رهن خود در می‌آورد. اگر مشتری به‌تمامی تعهدات خود عمل کرده و اقساط را به‌موقع پرداخت کند و ملک را در حالت تسویه قرار دهد، بانک باید ملک را فک رهن کند. درصورتی‌که به هر دلیل بانک از انجام این کار خودداری کند، شما به‌عنوان مشتری می‌توانید با ارائه مدارک از بانک شکایت کنید.
شکایت جهت عدم استرداد اسناد ضمانت
بعد از تسویه وام، بانک موظف است تمامی اسناد تضمینی را به وام‌دهنده پس دهد. درصورتی‌که بعد از پیگیری مشتری، بازهم بانک از پس دادن این اسناد خودداری کند، شما می‌توانید به کمک یک وکیل بانکی با خواستن استرداد چک یا سفته که بابت ضمانت وام داده‌اید، از بانک شکایت کنید.
شکایت جهت ابطال شروط قرارداد
همان‌طور که در بالا نیز به آن اشاره شد، قبل از امضای هر قرارداد چه در بانک و چه در هر مکان دیگر، تمامی بندهای آن را با دقت خوانده و سپس امضا کنید. اگر اطلاعات بانکی شما کم است، می‌توانید از یک وکیل بخواهید هنگام امضای قرارداد همراه شما باشد و بندهای موجود در قرارداد را بررسی کند. بااین‌وجود بعد از امضای قرارداد نیز امکان شکایت از بانک و رسیدگی به تخلفات وجود دارد. اگر بعد از امضای قرارداد نیز متوجه شدید که یک یا چند بند از قرارداد برخلاف قانون و یا بخشنامههای بانکی نگارش شده است، می‌توانید از بانک بابت قرارداد شکایت کرده و در صورت نتیجه دادگاه به نفع شما، قرارداد ملغی خواهد شد.
شکایت از بانک، حقیقی یا حقوقی؟
شکایت از بانک و تخلفات بانکی ممکن است کمی برای افراد گیج‌کننده و سخت باشد. ابتدا باید بدانیم که بانک یک شخص حقوقی بوده و در صورت بروز شکایت قابلیت تعقیب کیفری خواهد داشت. شکایت از بانک با توجه به نوع تخلف ایجادشده می‌تواند به دو صورت حقیقی یا حقوقی انجام شود. برای مثال اگر یکی از کارمندان بانک اقدام به برداشت پول از حساب مشتریان و یا دریافت رشوه بابت ارائه خدمات کند، مشتری می‌تواند از بانک به‌عنوان یک شخص حقیقی شکایت کند.
درصورتی‌که قوانین بانک و یا دستورات هیئت‌مدیره در شرایط قرارداد، محاسبه سود و یا موارد دیگر منجر به انجام کارهای غیرقانونی شود، طرف حساب شکایت شخص حقوقی بانک است؛ بنابراین برای آنکه شکایت شما به شکلی درست و اصولی انجام شود، شما باید به‌طور دقیق بدانید که باید از چه کسی و با چه طرحی شکایت کنید.
نحوه شکایت از بانک‌ها
بهترین شیوه برخورد با تخلفات بانکی، شکایت از بانک‌ها و پیگیری حقوقی آن است. برای شکایت از بانک‌ها و مؤسسات بانکی شما چندین مرحله و چند راه پیش روی خود دارید:
- در مرحله اول شما می‌توانید موضوع شکایت خود را رئیس بانک یا موسسه اعتباری مطرح کنید. بانک موظف است تا حداکثر 30 روز کاری موضوع را بررسی کرده و نتیجه نهایی را به شما اطلاع دهد.
- درصورتی‌که در مرحله اول مشکل شما رفع نشود، می‌توانید به معاونت نظارتی بانک مرکزی شکایت کنید. در این صورت بانک مرکزی موضوع مطرح‌شده را بررسی کرده و بر اساس بخشنامههای موجود نتیجه را به شما اطلاع خواهد داد. بعد از ارائه حکم، بانک موردنظر موظف است، نسبت به انجام آن اقدام کند. مدیرعامل یا معاون بانک و موسسه مالی می‌تواند ظرف حداکثر 10 روز بعد از تاریخ ابلاغ دستور، به بانک مرکزی برای بررسی دوباره موضوع اعتراض کند.
آیا نحوه شکایت از بانک دولتی و خصوصی با یکدیگر تفاوتی دارد؟
ابهام دیگری که ممکن است در مقابله با تخلفات بانکی و شکایت از بانک برای شما پیش بیاید، این سؤال است که آیا شکایت از بانک دولتی و خصوصی با یکدیگر تفاوتی دارند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت ازآنجاکه قوانین نظام بانکداری کشور قوانین یکپارچه است که در تمامی بانک‌ها و مؤسسات مالی لازم‌الاجرا است، شکایت از بانک و تخلفات مالی یکسان بوده و تفاوتی میان شکایت از بانک دولتی و خصوصی وجود ندارد.
شکایت از بانک به مراجع بالاتر
ممکن است بعد از ارائه دادخواست به شعبه بانک و بعدازآن بانک مرکزی، مسئله شما حل‌نشده باقی‌مانده باشد. در این صورت آیا شکایت شما راه به‌جای دیگری نخواهد برد؟ البته که هنوز می‌توانید برای احقاق حق خود از یک مرجع بالاتر شکایت کنید. درصورتی‌که شما بخواهید موضوع مورد شکایت را از مراجع بالاتر پیگیری کنید، باید بدانید که مرجع شکایت از بانک، بازرسی بانک مربوطه، دادگاه عمومی و بازرسی کل کشور است. به شما توصیه می‌کنیم با توجه به پیچیدگی نحوه شکایت به مراجع بالا، حتماً از یک وکیل بانکی کمک گرفته تا نتیجه مطلوب میسر شود.
بدون شک شکایت از بانک برای شما می‌تواند بسیار سخت و دردسرساز باشد. با توجه به عدم اطلاعات کافی ممکن است، نتیجه دادگاه علیه شما صادر شود. ازاین‌رو بهره‌گیری از وکیل بانکی برای شکایت از بانک می‌تواند عاقلانه‌ترین انتخاب ممکن باشد. موسسه حقوقی دادیستا با بهره‌گیری از چندین وکیل پایه‌یک دادگستری و سال‌ها تجربه دارای وکلای متخصص بانکی بوده و به شما در این راه پر چالش کمک خواهند کرد.